Jinnews 4 yaşına girdi: Kadınların sesini duyurmaya devam
Kadının özgürlük mücadelesinden ilham alan ve kadınların katkısı, bakış açısı, eleştirileri ile kendini geliştiren, toplumsal sorunların aynası rolünü oynayan Jinnews bugün 4 yaşına girdi. Yeni Özgür Politika Gazetesi kuruluşunun 4. yıldönümü vesilesiyle Jinnews editörü Derya Ceylan ile bir röportaj yaptı. Röportajın tamamı şöyle:
Öncelikle bizimle bu röportajı yapmayı kabul ettiğiniz için teşekkür ediyoruz. Hemen konuya girecek olursak, genel olarak tüm haber ajanslarında kadın haberleri de yer alıyor. Neden bir kadın haber ajansına ihtiyaç duyuldu? Jinnews hangi ihtiyaçlar üzeri kuruluşunu ilan etti?
Ben de bu röportaj imkanının sağladığınız için sizlere teşekkürlerimi sunuyorum. Öncelikle şunu belirtmek isterim ki, bütün haber ajanslarında kadın haberleri de yer alıyor. Ama bu haberler kadınların sesinin ne kadar duyulmasını sağlıyor? Ya da kadının da her konuda söz sahibi olabileceğini ne kadar ele alabiliyor? Kadının özgürlükçü, demokratik ve ekolojik açıdan bakış açısını ne kadar yansıtabiliyorlar? İşte bu ve daha nice soruya yanıt olabilme açısından kadın haber ajansına ihtiyaç duyuldu.
2012 yılında 8 Mart’ta kuruluşunu ilan eden Jin Haber Ajansı (JINHA) ile kadın, çocuk ve canlı odaklı habercilik anlayışıyla yeni bir dönem başladı. Ancak, kadın mücadelesinde önemli bir rolü olan JINHA 2016 yılının 29 Ekim’inde KHK ile kapatıldı. Kadınların sesi bu kez de Gazete Şujin ile duyurulmaya başlandı. Nitekim iktidarın hedefinde olan kadın haberciliği 25 Eylül 2017’de açılan Jinnews ile yoluna devam ediyor.
Kadın haber ajansının diğer haber ajanslarından farkı ne? Kadınların hangi sorunlarına, ihtiyaçlarına cevap oluyor ya da olmaya çalışıyor?
Şöyle bir fark var; hem dil, hem görsel, hem de bakış açısı çok önemli. Dolayısıyla Jinnews kadını, çocuğu ve canlı yaşamı önceleyen, farklı birçok alanda taleplerinin, çağrılarının duyulmasını sağlıyor. Dil olarak da diğer ajansların aksine, farklı bir bakış açısı ortaya koyarak kadının, yaşamın her alanında karşı karşıya kaldığı sorunlara, çocuk haberlerinde kullanılması gereken dil ile çözüm olabileceğini gösteriyor. Bu da Jinnews’in farkını ortaya koyuyor.
Kadın haber ajansının kuruluşu dünya, bölge ve Kürdistan’da ne tür değişiklikleri beraberinde getirdi? Genel olarak medyanın dilinde ve özellikle de sol basında ne tür değişikliklere yol açtı?
Kadın haber ajansının kuruluşu, elbette hem bölgede hem Ortadoğu’da hem de dünya ülkelerinde bir heyecan yarattı. Bu heyecanla beraber değişimin olabileceği, bugüne kadar kullanılan, kalıplaşmış eril dile karşı alternatif olarak yeni bir dilin de kullanılabileceğini gösterdi. Medyada yarattığı değişimlere bakarsak, kadının katledilmesine, şiddet görmesine ya da tecavüze uğramasına dair haberlerde, bugüne kadar hep kadını hedef alacak tarzda haberler yapıldı. Örneğin “gece sokağa çıktı katledildi” ya da “eşinden habersiz annesine gitti, şiddete uğradı.” Bir kadının gece dışarı çıkması, ailesine gitmesi, geç saatte eve gelmesi, kıyafeti ve daha birçok şey, kadının katledilmesine ya da şiddete uğramasına gerekçe olarak gösterilemez. Dolayısıyla bugün baktığımızda, evet sol medyada kısmen de olsa kadın ve çocuk haberciliğinde bir değişimin öncüsü olduk diyebiliriz.
Kadın haberciliği, kadınların sorunlarını ne kadar görünür kılıyor?
Kadın haberciliği, günümüzde kadınların sorunlarını daha derin bir şekilde işlemeye başladı. Ancak bu yeterli değil. Çünkü bir değişim için öncelikle kadın bakış açısı ile bakmak önemli. Toplumun yarısı biz kadınlar isek, biz öncelikle bütüne bakmalı ve oradaki kadının sorunlarını daha açık bir şekilde ortaya çıkarabilmeliyiz. Bunun için de daha derine inmek önemli. Haberciliğimizde buna önem veriyoruz ve bunun üzerinden kadınların sorunlarına eğiliyoruz.
Jinnews ne tür zorluklarla yüz yüze geliyor? Bu zorluklarla nasıl ve hangi mecralarda mücadele ediyorsunuz?
Jinnews’in yaşadığı zorluklardan biri eril dile karşı verdiği mücadelede karşılaştığı zorluklar. Bu zorluklara karşı ise hem yaptığı haberler hem de sanal medyada mücadelesini sürdürüyor.
Çalışma koşullarınız nasıl? Muhabirleriniz ne tür zorluklarla mücadele ediyor?
Sahada çalışma koşulları oldukça zor. Haber takibi sırasında erkek muhabirlerin öne geçmeye çalışması ya da kadın olduğumuzdan kaynaklı sergilediği tutum, kimi zaman taciz, kimi zaman şiddet. Bunların yanı sıra gözaltı tehdidi ve daha nice benzeri saldırılarla karşı karşıya kalıyoruz. Ama biz özgür basın emekçisi kadınlar, tüm bunlar karşısında mücadelemizden vazgeçmiyoruz.
Şimdiye kadar jinnews’e kaç dava açıldı? Açılan davalar incelendiğinde hangi konular ağır basıyor ve bunun nedenleri nelerdir sizce?
Şimdiye kadar ajansımıza üç dava açıldı. Bu davalardan birincisi Efrîn’e yönelik saldırılara ilişkin, ikincisi Wan’da Barış Anneleri’nin tecride yönelik değerlendirmeleri, üçüncüsü ise Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’a dair avukatlarının düzenlediği panele ilişkin yayınladığımız haberdi. Her üç habere ilişkin açılan davalar ise beraat kararı ile sonuçlandırıldı.
Açılan davaları nasıl okumak gerekiyor? Bu sonuçlar üzerinden hareket edersek kadınlara ne söylenmek isteniyor?
Bu davalar, aslında Kürt kadını ve mücadelesini yansıtmanın, buralarda yaşayan kadınların tepkilerini duyurmanın önüne geçmekti. Yani buralarda da bir kadın mücadelesi var dememizin önüne geçmekti. Kadın gazetecilerin sesini kısmak istiyorlar. ‘Görmeyin, duymayın, bilmeyin’ diyorlar. Ancak biz Jinnews olarak kadınların sesini nerede olursa olsun duyuracağız.
Jinnews’in sürekli saldırıya uğradığını ve yayınlarının kesildiği biliniyor. Kurulduğu günden bu yana Jinnews’e istatistik olarak ne kadar saldır düzenlendi?
Evet, Jinnews, dönem dönem siteye yönelik saldırılarla karşı karşıya kaldı. Bunun en somut hali de bugüne kadar 38 defa erişim engeliyle karşılaşması oldu. Jinnews olarak erişim engellerine ilişkin defalarca Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) itiraz başvurusunda bulunduk. Son başvuru ise süreci hızlandırmak için tüm başvuruların birleştirilip tek karar çıkması yönündeydi. Ancak şimdiye dek bir karar çıkmış değil.
Çok yoğun bir saldırı altında olduğunu biliyoruz. Şimdiye kadar kaç muhabiriniz gözaltına alındı? Kaçı tutuklu?
Şimdiye kadar 11 arkadaşımız gözaltına alındı, bunlardan ikisi tutuklanmış, ancak daha sonra tahliye edilmişti. Şunu da ek olarak belirtmek isterim, arkadaşlarımızın gözaltına alınmasının temel gerekçesi yaptıkları haberler. Yani haber yapma gerekçesiyle gözaltına alınıyorlar.
Kadınlar Jinnews’i nasıl karşılıyor ve yürüttüğü çalışmalara ne tür tepkiler veriyor? Kadınların bu tepkilerini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Jinnews, her kesimden kadının, çocuğun, doğanın sesi. Bu nedenle her coğrafyaya ulaşabildiğimiz için olumlu tepkilerle karşılaşıyoruz. Elbette kadınlar, yayın dilimize dair dönem dönem eleştiriler de bulunuyor. Bu da bizi daha çok mutlu ediyor ve yayınımızı daha iyi ele alma açısından ufuk açıcı, yol gösterici oluyor.
Kadınların tepkileri ve ihtiyaçları göz önüne alınarak bundan sonra Jinnews olarak yayın hayatınızı nasıl ve ne düzeyde sürdüreceksiniz?
Olumlu ya da olumsuz tepkileri biz eleştirel olarak ele alıp yayınımıza dair eksik kaldığımız noktalar üzerinden değerlendirip hayata geçiriyoruz. Bu, bizim için çok önemli. Çünkü biz de değişen ve gelişen dünya koşullarında, kadın kazanımlarının hedef alındığı bir süreçten geçtiğimizin farkındayız. Bu nedenle biz de dördüncü yılımızla beraber, bu süreci daha iyi görebilme açısından, kimi değişikliklerle hem yazınsal hem de görsel açıdan daha iyi bir yayıncılık, ancak en önemlisi de başta kadın olmak üzere toplumun ihtiyaçlarını gözeterek, daha güçlü bir şekilde kalemimizi kullanmayı sürdüreceğiz.
Son olarak okuyucularınıza, takipçilerinize neler söylemek isterseniz?
Jinnews yayın hayatına “Kadının kalemiyle hakikatin izinde” sloganıyla 25 Eylül 2017’de başladı. Bu dört yıl içerisinde yazınsal ve görsel açıdan hem okuyucumuz hem de haber kaynağımız olan kadınlar için bölge kentlerinden tutalım da Kuzey-Doğu Suriye, Başûrê Kurdistan, Avrupa, Afrika kısacası kadının bulunduğu her alana ulaşmaya çalıştık. Bundan sonra da okuyucularımızın, kadınların sesini duyuracağı bir Jinnews olarak yolumuza devam edeceğiz. Kadınlara ulaşmaya devam edeceğiz.