Kayyımın işsiz bıraktığı kadınlardan ortak üretim

Diyarbakır’ın Bismil ilçesinde, 2014 yılında Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) yönetiminde olan belediye tarafından Dicle Nehri kenarında bulunan boş araziler ekilebilir hale getirildi. Kadınlara tahsis edilen arazilerde, domates, salatalık, biber, patlıcan, kabak, karpuz gibi ürünlerin üretimine başlandı. Ancak 2017 yılında belediyeye kayyım atanması sonrası bu projeye son verildi.

31 Mart 2019 yerel seçimlerinde belediyenin Halkların Demokratik Partisi (HDP) yönetimine geçmesi sonrası, söz konusu proje yeniden hayat buldu. HDP’li yönetim, nehir kenarındaki 100 dönüm araziyi ekonomik gelir ve kooperatifleşmenin gelişmesi için 50 kadına tahsis etti. Kadınların üretimi, belediyeye 22 Ekim 2019’da kayyım olarak atanan İlçe Kaymakamı Kerem Süleyman Yüksel tarafından bir kez daha engellendi. Kayyım yönetimi, Aralık 2019’da kadınların üretim arazilerine girişlerini yasakladı. İşsiz kalan kadınlar pes etmedi. İlk kayyım döneminde Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile ihraç edilen belediye çalışanı Amine Kutlay’ın öncülüğünde yetiştirdikleri ve topladıkları organik ürünleri satarak geçimlerini sağlamaya başladı.

Kadınlar, 2 yıldır açtıkları iş yerinde yoğurt, süt, peynir, pekmez, pestil, bal, reçel, salça, yumurta, zeytin, sumak ve baharat çeşitleri gibi ürünleri satarak geçimlerini sağlıyor. Birçoğu sonbahar aylarında temin edilen ve üretilen ürünler, aynı zamanda kırsal alanda yaşayan birçok kadına da geçim kaynağı oluyor.

Kadınlarla birlikte üreten Amine Kutlay, mevcut sistemin kadınları ekonomik kaygılarla “terbiye etme” amacında olduğunu belirtti. Kutlay, “Siya Jîn” adını verdikleri kooperatifin kayyım tarafından kapatılmasının ardından kadınlarla bir araya gelerek organik ürün işine girdiklerini anlattı. Kutlay, 2 yıldan fazla bir süredir kolektif bir çalışma ile çalıştıklarını söyledi.

Kadınlarına emeklerine dönük saldırılara karşı “doğaya sarıldığını” ifade eden Kutlay, “Yaptığımız iş tamamen doğadan halka hizmet. Kadınlar ile bir araya gelip salça, turşu, kurutmalık yapıyoruz. Sadece kışın toplama ve yapımı işi yok. Bu mevsimde ise süt ve süt ürünlerine ağırlık veriyoruz. Onun dışında diğer mevsimlerde yaptığımız nane, sumak gibi ürünleri satıyoruz. Ürünlerimizin tamamı kırsal mahallelerden geliyor. Bu mahallelerde yaşayan kadınlar da bize katılıyor. Onlar da ekonomik gelir elde ediyor” diye konuştu.

Kutlay, kış aylarının bitimine sayılı günler kaldığına işaret ederek, “Baharın gelmesiyle birlikte doğaya çıkıp ot çeşitlerini toplayacağız. Bir iş yoğunluğu bizi bekliyor. Amacımız hem ekonomik açıdan güçlü bir kadın profilini yakalamak, hem de örgütlü bir kadın oluşturmak. Ot toplarken, salça ya da turşu yaparken diyaloglarımız kadın mücadelesi üzerinde gelişiyor. Burada bir gelişim oluşuyor. Kadınların bir araya geldiği her alan bir mücadele alanıdır” diye kaydetti.