Küresel cinsiyet uçurumu: Tam eşitlik için 132 yıl gerek

Küresel Cinsiyet Uçurumu raporunun tam cinsiyet eşitliğine ulaşmak için öngördüğü süre 132 yıl olarak belirlendi. 2020’de 99.5 yıl olarak öngörülen süre, pandemiden kadınların daha fazla etkilenmesi nedeniyle 2022’de 32.5 yıl daha arttı.

Rapora göre, cinsiyetler arası uçurumun en az olduğu ülkeler sırasıyla İzlanda, Finlandiya ve Norveç oldu. Afganistan, Pakistan ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti ise son sırada yer aldı. 146 ülkeden oluşan listede Türkiye, 124’üncü sırada.

Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) Küresel Cinsiyet Uçurumu Raporu çarpıcı gerçeği gözleri önüne serdi. Bu yılki cinsiyet eşitliği araştırmasında, forum geleceğe iki yıl öncesine göre çok daha fazla karamsarlıkla bakıyor. 2020’deki raporda, tam cinsiyet eşitliğine ulaşmanın 99,5 yıl alacağını öngörülürken bu yıl daha 132 yıla ihtiyaç olduğunu belirtildi. Salgın dönemi, tecritler vb. durumlar mevcut cinsiyet farklılıklarını asimetrik olarak şiddetlendirdi.

Örneğin, kapanmalardan etkilenen sektörlerde patronlar tarafından önce kadınlar gözden çıkarıldı. Ayrıca okulların kapanması ve sokağa çıkma yasağı, birçok kadının çocuklarına bakmak zorunda oldukları için çalışamaması anlamına geliyordu.

Eğitim önemli bir faktör

WEF, sözde Küresel Cinsiyet Uçurumu Endeksi (GGGI) için, incelenen 146 ülkenin ilgili gelişmişlik düzeylerini değil, her zaman erkekler ve kadınlar arasındaki farklılıkları dikkate alıyor. Bu yıl endeks yüzde 68,1’dir, bu da kadınların küresel olarak erkeklerin konumunun yaklaşık yüzde 68’ini elde ettiği anlamına gelir. Rapor ayrıca bu farkın her yıl daralma oranını da inceliyor ve dünyanın bu açığı tamamen kapatmasının ne kadar süreceğini hesaplıyor.

Yazarlar dört sosyal alt alanı ele alıyor: ekonomi, eğitim, sağlık ve politika. Açığı kapatmanın en hızlı yolu ise eğitimden geçiyor.

Beklendiği gibi, cinsiyetler arasındaki farklılıklar söz konusu olduğunda, dünyanın tek tek bölgeleri arasında büyük farklılıklar var. Şaşırtıcı olmayan bir şekilde, Kuzey Amerika ve Batı Avrupa burada önde. Bu iki bölgede tam pariteye ulaşmak için sırasıyla 59 ve 60 yıl geçmesi gerekiyor. Ölçeğin alt ucunda, erkeklerin ve kadınların sırasıyla 197 ve 115 yılda eşit olacağı tahmin edilen Güney Asya ve Ortadoğu yer alıyor. Rapora göre İzlanda, Finlandiya ve Norveç en gelişmiş ülkeler. İzlanda’da GGGI yüzde 90,8’dir. Almanya yüzde 80,1 ile ilk 10 listesinin en altına girdi.

İsviçre, liderlik tablosunu kaçırdı ve yüzde 79,8’lik bir GGGI ile 13. sırada yer aldı. Özellikle siyasi güçlendirme alanında, yüzde 49,8 ile ortalamanın oldukça üzerindedir, bu da esas olarak İsviçre parlamentolarında ve hükümetlerinde kadınların nispeten yüksek oranda olmasından kaynaklanmakta. Öte yandan, İsviçre’nin 77. sırada yer aldığı iş dünyasında yönetim pozisyonlarında pek başarılı değil. “Benzer işe eşit ücret” kategorisinde ise sadece 54. sırayı aldı.

Adımlar atılmalı

Dünya Ekonomik Forumu, zor ekonomik durum göz önüne alındığında, hükümetlere ve iş dünyasına kadınların işe dönüşünü desteklemek ve geleceğin sektörlerinde kadın yetenekleri teşvik etmek için hedefe yönelik önlemler almalarını tavsiye ediyor. Aksi takdirde, geçmiş on yılların başarılarını kalıcı olarak baltalama riski var.

/eka/